ING: hoe trekken we de internationale Nederlandse transport- logistieke sector uit het slop?

Er voltrekt zich een stille revolutie als het gaat om de positie van Nederland als dé logistiek dienstverlener. De ambitie van Nederland om in 2020 de nummer 1 positie op de Logistieke Performance Index bereikt te hebben, lijkt op dit moment te hoog gegrepen. Actie is nodig om Nederland terug te brengen naar de absolute top. ING onderzocht de sector.

Echter, om gericht actie te kunnen ondernemen, is goed inzicht in de huidige situatie in de Nederlandse transport- en logistieke sector op de internationale markten cruciaal. Bedrijven in de transport- en logistieke sector moeten, ondersteund met goed beleid, tijdig inspelen op de veranderende marktomstandigheden. Hierbij is een goed beeld van de situatie cruciaal. De kernvragen van het ING-onderzoek zijn daarom: hoe verandert de omgeving, welk effect hebben de veranderingen op de internationale transportstromen en op Nederland als gateway en wat moeten bedrijven en beleidsmakers doen in deze hectische tijd?

Belang voor economie

De transport- en logistieke sector heeft een groot economisch belang en draagt substantieel bij aan de Nederlandse economie. De sector is verantwoordelijk voor bijna 9% van het totale Bruto Binnenlands Product van Nederland (een toegevoegde waarde van €65 miljard) en een bijdrage aan de werkgelegenheid van ongeveer 673.000 arbeidsplaatsen. Nederland verzorgt met 0,25% van de wereldbevolking 3,7% van de totale wereldhandel, en daarvoor is een grote en effectieve transportsector cruciaal.

Conclusies

Verschillende transities komen samen die impact hebben op de internationale transportstromen en de Nederlandse positie als gateway to Europe bedreigen. Steeds meer signalen dat economie in 2020 gaat omslaan: stikstof- en PFAS-problematiek, Duitsland in recessie, voortslepende Brexit en protectionisme met nieuwe handelsbarrières. Wereldwijde containerstromen veranderen doordat het economisch zwaartepunt meer richting Oost-Europa verschuift en daarmee ook de transportopdrachten. Geografisch voordeel van Nederland neemt af nu de Zijderoute nieuw leven wordt ingeblazen waardoor containers over het continent van China naar Europa per spoor worden vervoerd of goederen vaker per schip in de Zuid-Europese havens worden gelost. De macht van China neemt toe, Chinezen hebben transport en logistiek omarmd. Een versnipperd Europa is onvoldoende effectief op logistiek wereldtoneel.

De belangrijkste conclusies van de ING sectorstudie zijn:

• De omvang van goederenstromen staat onder druk: het wegvervoer heeft het moeilijk en krimpt.
• Nederland is meer dan alleen een gateway: de mainports groeien gestaag en het terminalnetwerk neemt nog altijd toe.
• De Nederlandse logistiek wordt gedreven door productie en handel: binnenlandse productie is van cruciale waarde voor de Nederlandse transport en logistiek.
• De logistieke prestatie van concurrerende landen wordt beter: dit legt druk op de Nederlandse positie, Oost-Europa is bijvoorbeeld sterk in opmars.

Waarde toevoegen

Machiel Bode, Sector Banker Transport & Logistics bij ING: "Uit dit onderzoek blijkt dat veranderingen zich over de hele linie al aan het manifesteren zijn. Het is nog niet overal even duidelijk hoe dit exact gebeurt, maar duidelijk is wel dat al deze veranderingen dezelfde kant op gaan. De focus ligt hierbij op de verschuiving en verandering van internationale transportstromen richting specifieke netwerken, waar Nederland vaak wel onderdeel van uitmaakt, maar niet altijd als regisseur. Ook blijkt uit het onderzoek het belang van toegevoegde waarde; alleen schakels die daadwerkelijk iets kunnen toevoegen aan een goederenstroom, hetzij in efficiëntie of in extra service/ informatie, houden in de toekomst bestaansrecht."

De veranderingen die op de transport- en logistieke sector afkomen, vormen een collectieve uitdaging, die individuele kansen biedt. Die kansen laten zich niet door grenzen en structuren tegenhouden. Bedrijven zouden er goed aan doen hun business model verder te ontwikkelen door steeds meer focus op toegevoegde waarde diensten te leggen. Men moet hiervoor blijven investeren in IT en de kwaliteit van personeel en diensten. Schaalgrootte is essentieel en goede infrastructuur is voorwaarde. Zaak is voor Nederlandse ondernemers én beleidsmakers om in te spelen op die kansen en samen te bouwen aan een grenzeloos netwerk en zodoende Nederland terug te brengen aan kop in de logistieke wereld.

Bron: ING